Unggah-ungguh Basa (Materi Pembelajaran Jarak Jauh Mapel Bahasa Jawa Kelas VII SMPN 3 UNGARAN)

Unggah-ungguh basa utawa undha-usuking basa utawa tingkatan tutur bahasa minangka dadi peranganing kabudayaan kang ana ing Indonesia, mligine suku Jawa, Sunda lan Bali. unggah-ungguh basa Jawa diperang dadi 2 yaiku basa ngoko lan basa krama.

Basa ngoko diperang maneh dadi ngoko lugu lan ngoko alus. Basa ngoko lugu yaiku basa kang tembung-tembunge ngoko lan netral tanpa kecampuran krama. dene Basa ngoko alus yaiku basa kang nggunakake tembung-tembung ngoko lan netral kecampuran tembung krama inggil kanggo wong kang perlu diajeni.

Basa krama yaiku basa kang tembunge nggunakake tembung krama lan netral tanpa kacampuran krama inggil. Basa krama uga diarani basa urmat mligine marang wong kang durung tepang (kenal), ngomong marang wong kang luwih tuwa lan perlu diajeni.

Basa krama alus yaiku basa kang tembung-tembunge kedadean saka tembung krama, netral, lan krama inggil. Tembung krama inggil ing tataran basa minangka tembung kang dhuwur dhewe. umpamane ngoko lunga basa kramane kesah lan krama inggile tindak.

Tuladha unggah-ungguh basa ana ing ngisor iki :

Ngoko	Krama	Krama Inggil
ayo	monggo	suwawi
cangkem	lesan	tutuk
jaga	jagi	reksa
karep	kajeng	kersa
geni	latu	Grama/brama
dheweke	piyambakipun	panjenenganipun
mari	Mantun, saras	dhangan
nesu	srengen	duka
ngerti	ngertos	priksa
lunga	kesah	tindak
lara	sakit	gerah
tuas	sepuh	yuswa
turu	tilem	sare